Welcome to Pretension! version 1.0.
Лес, поле, вада ў лагчынах, крыкливыя вароны, скрыжованыя сцежки цераз поле, и чалавек нейки.
Гэты чалавек стаяў у низких зарасниках на мяжы поля и лесу и видзён быў увесь ад пояса. Ёы быў так близка, што Акалович выразна заўважыў, што ён даўно не галиўся. Адзин на аднаго яны глядзели, и той раптам гукнуў:
- Эй, хто ты, падыдзи сюды!
Акалович нехаця и з таким адчуваннем, быццам сэрца яго ў грудзях адарвалася ад свайго месца, падышоў да чалавека. Той адразу прыцэлиўся ў яго з аўтаматычнай винтоўки, кашлянуў мокра и хрыпла и сказаў захалоджаным голасам:
- Хто ты?!
Акалович уныў и варухнуў губами.
- Ну, кажы, хто ты? Дэзертыр з Чырвонай Армии?! Ну! А мо шпиён нямецки, ходзиш тут, вижуеш!
- Нашто ж тут немцам шпиёны, кали яны тут... - стараючыся гаварыць развязна и з нуднай усмешкай, адказаў Акалович.
- Кали яны тут? Не яны тут, а мы тут! - крыкнуў чалавек, и Акалович бачыў, што праз паўсекунды чалавек стрэлиць. Акалович са страшнай силай адчуў непераможную прагу дацягнуцца туды, пад Клецак, и гэта ўжо рабилася яго адзинай мэтай у жыцци. инстынктыўна, не думаючы, ён, само сабой, узяў у момант панибрацки тон:
- Што ты робиш! Спусци стрэльбу! Дурань!
- А ты чаму не кажаш, хто ты! Кажы! Кажы, бо зараз стрэлю!
- Я иду з аперацыи.
Чалавек спусциў униз винтоўку.
- Ну дык прысядзем, закурым. "Божа! Чалавечае слова! Упершыню за ўвесь гэты страшны час!"
- Сядзець мне няма кали.
- Далёка табе исци трэба?
- Пад Клецак.
- А дзе гэта?
- Ад Нясвижа пятнаццаць киламетраў.
- Нясвиж чуў, а як жа. То пакажы дакумент.
Акалович адгарнуў ад жывата транты свае адзежыны и пачаў абмацваць у кашули вышэй жывата лиштву, па якой зашпильвалася кашуля. У адным месцы лиштва не была прышыта, а тольки зарублена. Удала дзе-нидзе прафастрыгованая, яна шчыльна прылягала да кашули. Акалович засунуў пад яе палец и пачаў там им шнарыць. Чалавек чакаў. Акалович дастаў адтуль скручаную ў валик паперку. Раскруциў, паглядзеў и падаў чалавеку. Той пачаў пра сябе чытаць. Гэта было пасведчанне Нясвижскага райсавета, што Люцыян Акалович ёсць селянин з Рымашоўских хутароў, Нясвижскага раёна, Баранавицкай вобласци. и штамп, и пячатка, и подписы - усё было на месцы, и нельга было здагадацца, што паперка рабилася не ў Нясвижы, а дзесьци ў Германии. Прачытаўшы паперку, чалавек падазрона паглядзеў на Акаловича и, не аддаючы яму яго пасведчання, сказаў:
- Дык ты туды и идзеш?
- Туды.
- А дарогу ты ведаеш?
Акалович зразумеў недавер'е и пачаў гаварыць:
- Мне на Маскоўска-Варшаўскую шашу трэба выбицца, а там я ўжо ведаю.
- А там як?
- А там як?! Пасля Слуцка праз Селицкия крыжы, Лядныя, Гулевичы, Пилипавичы и киламетраў сорак не даходзячы да Синяўки...
- Дык табе ж гэта круг будзе, - дапытваў чалавек, не спускаючы з Акаловича пильных вачэй.
- Дык можна и инакш, - адразу схамянуўся Акалович. - Мусиць-таки я пайду з-пад Гулевич на Цимкавичы, на Пузава...
- Чакай, а яшчэ?
- Шашою да Слуцка, а там з шашы сысци зусим, а прысадами да Нясвижа, а там, не ўваходзячы ў горад, а тольки прайшоўшы Новае Места и ля брамнага ўезду ў горад, адразу налева да Мураванки...
- Чакай, чакай, разгаварыўся! Зброя якая ў цябе ёсць?
- Писталет без набояў...
- Ну што ж, идзи хиба...
Акалович ажыў, увесь смутак яго скончыўся. Свет и сябе ў им ён адчуў у гэты момант так: "Дайсци туды, чакаць, хавацца, служыць таму, хто б там ни быў и хто б там навек ни астаўся. Адслужыць штодзень яму кольки яму трэба, а рэшту дня сам з сабою, адзин, ци гной корпаць, ци што там будзе... "
Раптам чалавек заўважыў у Акаловича на грудзях штосьци падазронае для сябе. Штосьци вытыркала з-за лиштвы, адкуль ён даставаў тое пасведчанне. Чалавек зноў пачаў дапытвацца:
- А з якое ты аперацыи идзеш?
- Ну з аперацыи.
- Адкуль?
- З Лядскага маёнтка.
- А што там рабиў?
- Як што рабиў?
- Дай сюды, - унь у цябе нешта тырчыць з кашули.
Акалович хапиўся за лиштву, и ўтрапенне скалынула яго. Чалавек зноў падняў винтоўку.
- З якое аперацыи?
- Я забиў Паливодскага.
|
